Prof. dr. Johan Verbraecken is in Vlaanderen de autoriteit op het gebied van slaap en slaapstoornissen en medisch coördinator slaapcentrum van het UZA. De professor ziet een toename van het aantal klachten van mensen die slecht slapen. Een relatieve stijging van 10 % op 4 jaar tijd. De oorzaken zijn uiteenlopend. Maar je kunt zelf al wel één en ander doen voor een goede nachtrust. Een gezonde levensstijl, rituelen en regelmaat. Kan je toch moeilijk slaap vatten … lees dan een magazine, een stripboek of … doe de afwas.
Bekijk het volledige gesprek met Professor Verbraecken op youtube (13’28”) : https://youtu.be/cfVBtwT_rms
Gesprek met professor Johan Verbraecken van het UZA / UAntwerpen
© foto Pixabay
Slapeloosheid komt gemiddeld voor bij ongeveer 12 procent van de bevolking. Bij jongeren is dat ook al aanwezig, enkele procenten, op heel hoge leeftijd, bij de hoogbejaarde is het zelfs 30 procent die zegt slecht te slapen en bovendien er ook last van te hebben overdag. Slecht slapen dat betekent minstens drie slechte nachten per week met in- of door slaapproblemen of vroegtijdig wakker worden, dus er zijn heel veel verschillende manifestaties van hetzelfde probleem en afhankelijk van hoe dat we het definiëren, gaan we natuurlijk wat hogere of minder hoge cijfers bekomen.
Is dat nu een stijging van het aantal mensen met slaapproblemen?
We zien toch wel in de loop van de jaren dat er wel steeds meer mensen zeggen dat ze niet goed slapen, dat heeft te maken voor stuk met het feit dat mensen daar toch wel meer mee bezig zijn en sneller ook dan gaan rapporteren dat ze een slaapprobleem hebben, maar het is ook objectief vastgesteld, vaak wel op basis van zelf-rapportering, maar op basis van heel grote aantallen dat er toch zo gemiddeld een toename is zijn ongeveer 10% per 4 jaar in toename van de cijfers van slapeloosheid, dus dat spreekt toch voor zich. Een relatieve toename bedoel ik dan met 10%, dus dat is toch om u tegen te zeggen.
En slapen is eigenlijk wel heel belangrijk, een goede nachtrust …
Ja slapen is even belangrijk dan eten en drinken het is een essentiële behoefte die we nodig hebben op een normale manier onze dag door te komen. Het is belangrijk voor ons geestelijk welzijn, voor ons fysiek welzijn dus als we een probleem hebben met slaap, dat kan zowel zijn tekort slapen als een gestoorde slaap, het kan gigantische effecten op termijn vooral teweeg brengen op onze gezondheid, zowel fysiek als mentaal en ja we kunnen daardoor toch wel onszelf ook wel wat kraken. Als we onze slaap daartegen verzorgen, kunnen we soms ook wel bergen verzetten, dus dat is toch wel iets dat denk ik sterk wordt onderschat in de kennis en in wat mensen denken over de slaap .
U hebt ook een boek geschreven over slapen …
Ik heb in augustus 2020 een boek op de markt gebracht, samen met uitgeverij Houtekiet, ‘Slaap, het nieuwe medicijn’. We hebben met die titel eigenlijk willen benadrukken wat het belang is er van een goede slaap voor onze gezondheid, maar anderzijds is het ook zo dat heel wat gezondheidsproblemen de slaapkwaliteit kunnen verstoren dus het is in feite in twee richtingen en ze kunnen elkaar versterken zowel in positieve richting als die negatieve richting. Dus heel belangrijk van slaap te verzorgen om gezond te blijven en als we toch gezondheidsproblemen hebben om die slaap zo goed mogelijk te verzorgen teneinde erger te voorkomen …
Wat moet je doen om goed te slapen?
Heel belangrijk en dat is voor iedereen, zowel voor mensen die slaapproblemen hebben als die ze nog niet hebben of ze totaal niet hebben, dat is zo gezond mogelijk te leven, te eten en te drinken. Dat is het in het kort gezegd. Wat verstaan we daaronder? Dat zijn dus de slaaphygiënische maatregelen: veel bewegen, buiten komen, licht blootstelling, want het zonlicht heeft een enorme intensiteit en zorgt voor een goede werking van onze biologische klok. De dag afbouwen in de avonduren, ontspanning te nemen, zo weinig mogelijk koffie te gebruiken, maximaal twee kopjes liefst alleen bij het ontbijt en alcohol te vermijden, zeker in de avonduren, … en ze kunnen nog wel doorgaan denk ik, en als het niet lukt om in slaap te geraken, dan is belangrijk van na 20 minuten op te staan en de slaapkamer te verlaten niet te blijven liggen. Als je toch blijft liggen dan wordt je veel meer opgewonden en gespannen dan wordt het uiteindelijk bijna niet meer mogelijk om nog in slaap te geraken en als je toch in slaap geraakt, is die kwaliteit van de slaap dan ook niet zo heel denderend met heel oppervlakkige slaap, waarbij er ook meer korte ontwakingen zijn, bepaalde golven die er niet horen die en beslaat weer verstoren en het maakt dat die slaap dan weer niet herstellend is .
Wat moet je dan ondertussen doen, want tv-kijken of op je computer kijken is dan weer niet goed …
Als het in die nachtelijke uren het niet lukt om te slapen, ontspannen dingen te doen, dat betekent een boekje een lezen, een stripverhaal, dat kan heel banaal klinken, maar ook voor volwassenen kan dat bijzonder ontspannend werken, maar het is niet goed om zeer complexe zaak te gaan lezen of spannende films te gaan bekijken op televisie, dat is zeker niet aan de orde. Een magazine lezen dat mag uiteraard wel, maar soms kan het ook zeer eenvoudig zijn: ontspanningsoefeningen doen, yoga-oefeningen doen, in ieder geval allerlei zaken die zorgen dat we tot rust en ontspanning komen. Dat kan ook bijvoorbeeld zijn de vaatwas doen. Gewoon met de handen in het warme water, dat helpt ook om de huid op te warmen van onze handpalmen daardoor gaan de poriën uitzetten gaan we makkelijker lichaamswarmte afgeven en dat leidt ook tot een gevoel van slaperigheid waardoor het makkelijker in slaap geraken.
Antwerpse (positieve) reportages op www.Aantwaarpe.be