Albert Van Wassenhove heeft een studie gemaakt over het ontstaan van banketten en menukaarten. Hij heeft dan ook heel merkwaardige zaken ontdekt. En in Antwerpen werd er heel veel gefeest, voor alle gelegenheden was er een banket, vertelt Albert van de Academie voor de Streekgebonden Gastronomie.
Wie nog oude of bijzondere menukaarten heeft liggen, mag contact opnemen met Albert per mail : [email protected]
Gesprek met Albert Van Wassenhove van de Academie voor de Streekgebonden Gastronomie
In Antwerpen werd er heel veel gedaan toen ook wanneer er bijvoorbeeld een nieuwe burgemeester kwam, voor burgemeester en de schepenen: een banket. De gouverneur kwam: voor de gouverneur en de deputés: een banket, dat werd toen allemaal gedaan. Een rechter die 20 jaar op zijn stoel zat, gaf een feestje, gaf een banket voor zijn genodigden. Meestal was dat wel met alleen mannen. Weinig vrouwen werden toen uitgenodigd.
Dat is ook geschiedkundig zo hé
Het is geschiedkundig zo komen tegen bij de Romeinen komen we dan al tegen dat er alleen mannen waren op het banket. Waren er vrouwen aanwezig dan moesten die bij de Romeinen vooraan op de voetbank of op de ligbank gaan zitten. We hebben ook nog de feestjes in de woestijn van de Joden toen Mozes boven op Sinaï de tafels ging halen werd er beneden een feest gehouden. We kennen ook de bruiloft van Kana waar Jezus water veranderde in wijn en zo evolueren die banketten langzaam in de geschiedenis na de Romeinen was het even wat rustig er komt terug een hoogtepunt in de middeleeuwen en zeker in de tijd van de Franse Zonnekoning.
Menu’s spelen ook een heel belangrijke rol in de eet-geschiedenissen.
Op de menukaart stond toen wat er werd gegeten. wat aten de mensen toen? Alles wat er was. Zeer eigenaardige dingen kom je dan tegen op menukaarten. Ik heb menukaarten tegengekomen dat ze kanarievogels aten. Er werden pauwen gegeten. In 1870 is er een nieuwjaarsmenu in Parijs, daar heeft met de dierentuin opgegeten. Er staan recepten op van olifantensoep en een antilopen-gebraad dus men heeft dierentuin daar opgegeten van de honger.
Hoe zit het in Antwerpen qua menukaarten?
Er komen in Antwerpen vlug menukaarten. Heel vlug zelfs. De viering van de koning; Als de koning komt wordt dat gevierd. Communiefeest worden gevierd in Antwerpen. (Menukaarten) wel eerst in dat Frans, nadien langzaam in het Nederlands. Het Hof, de rechtbanken, de kerk, … die zorgen allemaal voor feestgelegenheden in Antwerpen. Komt er een schip op bezoek krijgt men een banket aangeboden. Die kapitein geeft ook een banket terug. Komt er een nieuwe sluis, dan wordt er een banket voor verzorgd dat komt allemaal in orde. Komt de Kennedytunnel: groot banket, de koning komt, iedereen is aanwezig. Dus die banketten zijn in Antwerpen zeer belangrijk.
Wat zijn nu de belangrijkste Antwerpse menukaarten die je hebt?
Ik heb er een van twee zusters die hier communie doen, 1864 en die hebben bijna 17 gangen gaan die eten, klassewijnen drinken die erbij, dat moet heel leuk geweest zijn. Soms vraag ik mij af welk menu dat die gegeten hebben bij hun huwelijk, want die waren meestal beter dan de anderen nog. Twee menu’s van Goede Vrijdag. Eén in het Nederlands en één in het Frans. Allemaal visgerechten. Het was voor de kerk en niet voor particulieren. Het was dus voor de kerk dat het werd geserveerd in een hotel, hier op de Eiermarkt in Antwerpen.
Ik heb nog een paar menu’s liggen ook van de Rooden Hoed. die liggen hier ter inzage, dus er zijn al de menu’s in Antwerpen genoeg.
En heb je nu thuis ook steevast een menu op tafel staan?
Spijtig genoeg niet niet. Komt er iemand op bezoek of we hebben een feest of een communiefeest of we hebben een huwelijksfeestje, dan zorgen we wel zelf voor de menukaarten.